Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre, 2024 yılı kamu harcamaları, tasarruf tedbirlerine rağmen büyük bir artış gösterdi. İstanbul Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, bu durumu analiz etti. Harcamaların giderek arttığı ve tasarruf tedbirlerinin etkisiz kaldığı belirtildi. 2023-2024 döneminde tasarruf edilmesi gereken kalemlerdeki artış oranı yüzde 40 olarak kaydedildi.
2024 yılının ilk üç ayında taşıt giderleri 2.1 milyar TL’den, son üç ayda yaklaşık 4 kat artışla 10.3 milyar TL’ye ulaştı. Taşıt alımlarının bu artışta büyük etkisi olduğu ifade edildi. Yılın ilk 6 ayında taşıt alımı için 231 milyon TL harcanırken, son altı ayda bu harcama 7.5 milyar TL’ye yükseldi. Bu durum, kamu harcamalarının sürdürülebilirliğini sorgulattı.
Yılmaz, taşıt alımındaki artışın onarım giderlerini de artırdığını belirtti. Yılın ilk çeyreğinde taşıt onarımına 855 milyon TL harcanırken, yılın son çeyreğinde bu harcama 2.3 milyar TL’ye yükseldi. Böylece 2024 yılı için taşıt giderleri toplamı yüzde 100 artışla 19.6 milyar TL oldu.
Lojman-sosyal tesis giderleri de yılın ilk çeyreğinden son çeyreğine kadar 6 kat artış gösterdi. Yıl genelinde bu kalemdeki artış yüzde 64 olarak kaydedildi ve toplam 27.6 milyar TL’ye ulaştı. Bu durum, kamu harcamalarının kontrol altına alınamadığını gösteriyor.
Ayrıca, haberleşme giderleri 2024 yılı ilk çeyrekte 2.2 milyar TL’den, son çeyrekte yaklaşık 2.5 kat artarak 8.1 milyar TL’ye ulaştı. Yıllık bazda haberleşme giderleri yüzde 100 artışla 17.6 milyar TL oldu. Bu artışlar, kamu bütçesinin sürdürülebilirliği açısından endişe verici bir tablo oluşturuyor.
Kırtasiye-baskı giderleri de yılın ilk çeyreğinden son çeyreğine kadar 4 kat artış gösterdi. Bu kalemdeki artış oranı yüzde 67.3 olarak kaydedildi ve toplam harcama 27.6 milyar TL’ye ulaştı. Bu durum, kamu harcamalarının ne denli kontrolsüz bir şekilde arttığını gözler önüne seriyor.
Temsil-ağırlama-organizasyon giderleri, yılın son döneminde azalış gösterse de bu kalemde 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 26 artarak 2.4 milyar TL harcama gerçekleşti. Bu artışlar, kamu bütçesinin yönetiminde ciddi sorunlar yaşandığını ortaya koyuyor.